بزرگ کردن فرزندان برای همه ی پدر و مادرها چالش برانگیز است. تربیت کودکی مهربان، با اعتماد به نفس و به اندازه کافی قوی و داشتن همه ویژگی های مثبت دیگر یک کودک، از تربیت او ناشی می شود.
شما به عنوان والدین فرزندانتان، اولین الگوی آنها هستید. بچه ها همه چیز را مشاهده می کنند و اولین درسهای خود در مورد دنیا و نحوه رفتارشان را از شما یاد می گیرند. بسیاری از والدین با در نظر گرفتن این موضوع سعی می کنند برای پرورش فرزندان خود از شیوه هایی استفاده کنند که درآنها بی احترامی و بد رفتاری انجام نشود.
به طور کلی سرمایه گذاری بر روی مهارت های فرزندپروری به شما و فرزندانتان کمک می کند تا با هم رشد کنید. در این باره چند ویژگی وجود دارد که می توانید با الگوبرداری از آنها به فرزندان خود کمک کنید تا از لحاظ عاطفی و ذهنی به افرادی باهوش که در ابعاد مختلف زندگی مانند احساسات، مهارت های اجتماعی و تحصیلی و حرفه ای توسعه و توازن دارند، تبدیل شوند. در این مقاله از وب سایت دکتر شهاب اناری قرار است درباره ی سبک های فرزندپروری و بهبود مهارت فرزندپروری برای والدین صحبت نماییم.
بهبود 12 تا از سبک های فرزندپروری برای والدین
اولویت برای تمام والدین در همه جای دنیا این است که به طور کلی و در همه ی حالات بتوانند پدر و مادر بهتری برای فرزندان خود باشند. اما در این زمینه منابع علمی محدود است. تحقیقات موسسه غیر انتفاعی ZERO TO THREE که در حوزه ی کودکان تحقیقات انجام می دهد نشان می دهد که 54 درصد از والدین مشتاق هستند اطلاعات بیشتری در مورد تربیت و سبک های فرزندپروری بدانند.
در این میان فشار زیادی نیز بر روی والدین برای انتخاب نحوه تربیت فرزندان وجود دارد. بر اساس گزارشی از مرکز تحقیقاتی Pew تقریبا نیمی از والدین می گویند هدفشان این است که فرزندانشان آنگونه که خود آنها توسط پدران و مادرانشان تربیت یافته اند نباشند و به شیوه ی متفاوتی تربیت شوند. همچنین اکثر تفکرات اجتماعی در این رابطه به سمت فرزندپروری آگاهانه تمایل دارند و از والدین می خواهند که به نحوه تعامل آنها با فرزندانشان توجه کنند و همیشه با احترام و با نگاه مثبت به آنها پاسخ دهند.
فرآیند پرورش کودکان امر پیچیده ای است. اما اگر جزو والدینی باشید که سبک های فرزندپروری ملایم استفاده می کنید و یا حتی اگر پیرو این سبک نباشید نیز می توانید با استفاده از مهارت های زیر تلاش کنید به والدین بهتری تبدیل شوید.
ارتباطات
پدر و مادر بودن مستلزم داشتن ارتباط مداوم با فرزندان است. در دوران ابتدایی ممکن است ارتباط شما با کودکتان با جملاتی نظیر : “به اون دست نزن!” یا “اونو نخور!” باشد. وقتی که فرزندان شما بزرگتر می شوند این عبارات به شکل: “ساعت 9 خونه باش!” یا “درست تصمیم بگیر” و.. تغییر یابند.
فارغ از اینکه فرزندان شما در چه سنی هستند، توسعه مهارتهای ارتباطی قوی در اوایل راه توسط والدین آسان تر است و موثرتر واقع می شود. باید از زبان متناسب با سن فرزند استفاده کنید تا با رغبت و ذهن باز آموزش ببینند. البته همیشه کنترل آرامش و داشتن لحن خوب آسان نیست، اما باید بدانید که یک رابطه ی قوی با ارتباط شروع می شود و شما از این طریق می توانید ارتباط قوی برقرار کنید.
گوش دادن فعال
بسیاری از کودکان عاشق صحبت کردن هستند. آنها ممکن است دوست داشته باشند درباره اسباب بازی هایشان، حشره ای که در پارک می بیند و هزاران تصورات دیگری که دارند و به ذهن در حال رشد آنها وارد می شود با شما صحبت کنند.
به عنوان والدین، سالهای اولیه رشد فرزندانتان زمان مناسبی برای تمرین گوش دادن فعال است و به این طریق به فرزندان خود نشان می دهید که به حرفهای او اهمیت می دهید. به یاد داشته باشید هرچه بیشتر به فرزندان خود گوش کنید به آنها یاد می دهید که آنها در هر وضعیتی می توانند به سراغ شما بیایند و حرف هایشان را با شما در میان بگذارند. توجه داشته باشید که این موضوع مخصوصا با افزایش سن و مواجهه با مشکلات بزرگتر بسیار مهم خواهد بود.
همدلی
به عنوان یک بزرگتر فراموش کردن کارهای بچه گانه آسان است. وقتی آنها به حرف های شما گوش نمی دهند یا با فریاد و عصبانیت رفتار می کنند ممکن است باعث افسردگی شما شود. ذهن کودکان تا بیست سالگی در حال رشد است. پس آنها همیشه توانایی انجام آنچه که شما می خواهید را ندارند. همچنین تا هشت یا نه سالگی بخشی از مغز که مسئول تنظیم هیجانات است در حال تکامل خواهد بود. بنابراین نزدیک شدن به کودکان و داشتن حس همدلی با آنها موجب می شود ذهن آنها بدون فشار یا سردرگمی اضافی رشد و پرورش پیدا کند.
آموزش
شما به عنوان والدین احتمالا اولین معلمان زندگی فرزندانتان خواهید بود. چرا که شما قبل از ورود آنها به سیستم های آموزشی رسمی به آنها آموزش می دهید که چگونه غذا بخورند، چگونه صحبت کنند. حتی بعد از ورود آنها به مدرسه نیز شما همچنان باید در امور تحصیلی آنها کمک کنید و تشویق ها و حمایت های شما در انجام تکالیف و انجام امور درسی، تاثیرات مثبتی خواهد داشت.
مطالعه مهارت ها و تکنیک های مختلف آموزشی می تواند به شما کمک کند تا بهترین روش را برای آموزش فرزندانتان پیدا کنید و به آنها در شروع مهارت های تحصیلی کمک کنید. همچنین تحقیق و مطالعه در مورد سبک های یادگیری و کشف مناسب ترین آنها برای فرزندتان، تمرین خوبی است. به این صورت می توانید ابزارهای مناسب که برای موفقیت نیاز دارند را در اختیار آنها قرار داد.
مشوق بودن
تحقیقات نشان می دهد که تشویق فرزندان توسط والدینشان می تواند باعث ایجاد انعطاف پذیری و عزت نفس در آنها شود. در حقیقت تایید و تشویق های کلی مانند نشان دادن لایک با انگشت می تواند تاثیرات بهتری بر روی فرزندان بگذارد. زیرا تشویق های مستقیم بار روانی بر روی فرزندان وارد می کند ولی تشویق های مبهم مانند تایید و تشویق با اشاره، فشار کمتری را به همراه دارد و به فرزندان فضای بیشتری برای پیشرفت می دهد.
شما به عنوان والدین باید تلاش کنید که مشوق و هوادار فرزندانتان باشید و به این وسیله موجب شوید که آنها عشق و علاقه به خودشان را توسعه دهند. اما مانند سایر رفتارها باید اینکار با ظرافت انجام شود تا فضای رشد فراهم شود و فشاری بر روی فرزندان وارد نشود.
حل اختلافات
دنیای کودکان بیشتر از آن چیزی که فکرش را بکنید تضاد دارد. از قوانینی که والدین وضع میکنند گرفته تا بحث و جدل به خاطر بازی در خارج از خانه. اگر می خواهید فرزندتان دوران کودکی و بزرگسالی را با موفقیت پشت سر بگذارد باید بتواند اصول حل اختلافات را درک کند.
این مهارت را می توانید با صحبت کردن با آنها و حل اختلافات او با برادر یا خواهرانش، هدایت و پرورش دهید. او با الگو برداری از این رفتارها و روش موثر در حل اختلافات می تواند این مهارت را یاد بگیرد. کودکان مانند یک قطعه اسفنج می مانند که می توانند آب زیادی به خود جذب کند. به این معنی که کودکان قابلیت جذب و یادگیری بسیار بالایی دارند و به سرعت از محیط خود یاد می گیرند.
حس امنیت
حفظ امنیت کودکان معمولا اولین قدم برای تبدیل شدن به والدین خوب است. شما یاد می گیرید که چگونه از کودکانتان در خانه محافظت کنید و مراقب آنها باشید تا آسیبی به آنها نرسد. این یکی از مراحل مهم پرورش فرزندان است. اما چگونه می توانید مطمئن باشید که فرزندانتان در زمانی که در نزدیک شما نیستند در امان هستند و چیزی امنیت آنها را تهدید نمی کند؟
آموزش اصول اولیه ایمنی به فرزندان می تواند تا حد زیادی به شما آرامش خاطر بدهد، به خصوص اگر والدین شاغل باشند. شما باید به آنها نشان دهید زمانی که آسیب می بینند با شما ارتباط برقرار کنند و در شرایط و موقعیت های مختلف بتوانند یک بزرگسال قابل اعتماد برای کمک گرفتن پیدا کنند. قطعا تصور پیش آمدهای ناگوار برای فرزندتان برای شما دشوار خواهد بود ولی آماده کردن فرزندان می تواند تا حد زیادی به پیشگری وقوع حوادث بد کمک کند.
استقلال فردی
سبک های فرزندپروری موثر فقط مربوط به نقش های شما در شادی و سلامت خانواده نیست. در واقع فرزندان شما باید بیاموزند که چگونه مستقل و قوی باشند و در بزرگسالی بدانند که در دنیای واقعی چگونه باید قدم برداشت.
این کار را می توانید با واگذاری مسئولیت های مختلف در خانه به فرزندان شروع کنید. کودکان خردسال می توانند کارهای ساده ای مانند مرتب کردن اسباب بازی ها خود و یا غذا دادن به حیوانات خانگی را انجام دهند. در جریان زندگی عادی، در مواقعی مثل سوار شدن به مترو یا اتوبوس و یا رفتن به سینما، کارها و رفتارهایی را که انجام می دهید را به کودان توضیح دهید تا متوجه شوند وقتی مستقل هستند باید چگونه آنها را به تنهایی انجام دهند.
مشارکت
توانایی در کارهای گروهی یکی از مهارتهای حیاتی در زندگی است که همه باید آن را یاد داشته باشند. به خصوص اگر می خواهید که فرزندانتان در مدرسه و حتی در آینده ی شغلی خود با دیگران به خوبی کنار بیاید، باید به این مورد توجه کافی داشته باشید. یکی بهترین راهها برای تقویت این مهارت این است که تمرین کارهای گروهی فرزندانتان توسط خودتان شروع شود.
مثلا برای تکمیل پروژه های خانگی، تکالیف مدرسه و موارد دیگر می توانید با یکدیگر همکاری کنید تا از این طریق به آنها بیاموزید که همکاری سالم چگونه انجام می شود. برای این کار تلاش های خود را با تقویت مثبت همراه کنید. به این صورت خواهید دید که فرزندانتان در کمترین زمان به بازیکنان بسیار خوبی در کارهای تیمی تبدیل می شوند.
مدیریت استرس و نگرانی ها
طبق تحقیقات مشاهده شده است که سلامت روانی کودکان از سال 2020 افول داشته است. به طوری که آکادمی اطفال آمریکا آن را یک بحران ملی تلقی کرده است. با در نظر گرفتن این موضوع ، برخی از مهمترین توصیه ها برای والدین این است که به کودکان خود بیاموزند که چگونه استرس را به طور سالم مدیریت کنند و احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند.
عواملی همچون رسانه های اجتماعی و مشاهده ی زورگویی ها و انواع آن در جامعه به طور قابل توجهی کودکان امروزی را تحت فشار قرار میدهد. اگر تکنیک های مدیریت استرس را به صورت اصولی در کنار سایر مهارت های عاطفی داشته باشید، فرزندان شما میتوانند به طور موثر از عهده چالش ها و استرس های ناشی از آن برآیند و قوی تر بشوند و همین ریتم زندگی را برای ادامه ی مسیر زندگی خود داشته باشند.
مهارتهای زندگی
در واقع چک لیست نکات ضروری برای فرزندپروری شامل چیزهای بدیهی است که در عمل اهمیت زیادی دارند. پس به فرزندان خود مهارت های عملی زندگی را یاد دهید. آنها در نهایت روزی خانه را ترک خواهند کرد و باید به تنهایی زندگی کنند. پس باید بدانند چگونه کارهای خانه از قبیل : شستن لباس ها، غذا پختن و سایر کارهای خانه که برای زندگی روزمره هر انسانی ضروری است انجام می شوند.
همچنین باید در زمینه راهبردهای حل مسائل مختلف زندگی و مهارت های اجتماعی و ارتباط با دیگران (مهارت های نرم) که برای موفقیت در دنیای بزرگسالان نیاز است، به فرزندانتان توسط شما کمک شود.
صبوری
تقریبا غیر ممکن است تاثیر صبر را در زندگی نادیده بگیریم. انسان ها در تمام امور زندگی، از انتظار در رستوران تا گرفتن نتیجه ی آزمایش از پزشک و … نیاز به صبر و بردباری دارند. به کودکان خود بیاموزید که در جوانی بتوانند صبور باشند و خود شما نیز در تعامل با آنها صبر و حوصله از خود نشان دهید. مطمئن باشید این مهارت تا آخر عمر برای آنها مفید خواهد بود.
بهترین والدین چه کسانی می باشند؟
همانطور که اشاره شد، یادگیری مهارت های فرزند پروری آسان نیست و چیزی به نام والدین کامل و بی نقص وجود ندارد. اما تلاش برای آنها بهترین نقطه برای شروع است. برای این کار می توانید تلاش کنید و یاد بگیرید که چگونه خودتان را بهتر کنید. این کار را می توانید از طریق مطالعه روزنامه ها یا مجلات تخصصی، مربیگری والدین یا استفاده از کوچینگ توسعه فردی انجام دهید و مطمئنا تاثیرات و مزایای آن را در زندگی خود و فرزندانتان مشاهده خواهید کرد و این تاثیرات تا نسل‌ها ادامه خواهد داشت.
