کوچینگ چیست؟

کوچینگ یا COACHING مهارت جدیدی در جامعه مدرن امروزی است که محبوبیت بسیار چشمگیری در میان سازمان‌ها و افراد پیدا کرده است.

قبل از اشاره به مفهوم و کارکردهای کوچینگ، ابتدا به ۲ پرسش زیر توجه کنید:

• وقتی که کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک با چالش‌های متعددی برای مدیریت یا حل بحران‌های درون سازمانی مواجه می‌شوند، از چه کسی کمک می‌گیرند؟
• زمانی که شما درگیر هدفی خاص یا تغییری مهمی در زندگی تان هستید و به چالشی برخورده اید، به سراغ چه کسی می‌روید؟

کوچ حرفه ای فردی است که به شما کمک می کند درباره چالشتان خلاقانه تر فکر کنید، راه حلهایش را از درون خودتان پیدا کنید و در آن راستا اقدام نمایید. طبق آمار PwC، در حال حاضر Coaching دومین صنعت رو به رشد در جهان محسوب می‌شود و به همین دلیل سالانه افراد بسیاری در کشورهای مختلف برای یادگیری آن اقدام می‌کنند.

• اما کوچینگ چیست و کوچ حرفه‌ای چه ویژگی هایی دارد؟
• آیا هر کسی می تواند خود را کوچ بنامد؟

در ادامه با آکادمی کوچینگ شهاب اناری همراه باشید تا بیشتر درباره تاریخچه پیدایش،‌ تعریف علمی کوچینگ و انواع شاخه‌های آن صحبت کنیم.

 کوچینگ چیست و چه کار میکند؟

برای تعریف مفهوم کوچینگ ابتدا با یک ضرب‌المثل چینی شروع می‌کنیم:‌

«اگر می‌خواهی کسی را یک وعده سیر کنی، به او ماهی بده ولی اگر می‌خواهی برای یک عمر او را سیر کنی، به او ماهی‌گیری یاد بده».

ضرب‌المثل بالا را شاید قبلا شنیده باشید، اما برداشت شما از آن چیست؟

نکته ای که در این ضرب المثل مورد تاکید است این است که چطور می توانیم افراد را خودساخته و توانمند بار بیاوریم تا خودشان بتوانند راه حل مسائل خود را از درون خودشان پیدا کنند و به طور مستقل در راستای اهدافشان حرکت کنند، بدون اینکه دائما منتظر فرد دیگری باشند که به آنها بگوید “چه کار بکن و چه کار نکن”.

Coaching چیست؟

Coaching مهارتی است که به شما کمک می کند افکار و ایده‌های خلاقانه برای حل چالشهایتان پیدا کنید و باعث استفاده حداکثر پتانسیل شما در تمامی ابعاد می‌شود و این دقیقا همان چیزی است که شما نیاز دارید: «راه حلی که شخصی سازی شده برای شما باشد؛ پاسخی که برای شرایط مالی شما، روحیات شما، بازار کار شما و… مناسب باشد، نه یک حرف کلی.»

تعریف کوچینگ icf

فدراسیون بین المللی کوچینگ (International Coaching Federation) که به اختصار ICF گفته می شود، معتبرترین مرجع در صنعت کوچینگ در سطح بین المللی است که آنرا به طور کامل در مقاله ای دیگر معرفی کردیم.

فدراسیون جهانی کوچینگ (ICF)، کوچینگ را اینگونه تعریف می‌کند:‌

«کوچینگ یعنی مشارکت با مراجع در فرآیندی تفکر برانگیز و خلاقانه که به او الهام می‌بخشد تا پتانسیل شخصی و حرفه‌ایش را به میزان حداکثری عملی کند.»

در ادامه با ما همراه باشید تا دیدگاه برخی از متخصصین این حوزه را درباره کوچینگ بیان کنیم.

تعریف کوچینگ از دیدگاه بزرگان این حوزه

کوچینگ از نگاه تیموتی گالووی

گالووی یکی از سرشناس ترین افراد تاریخ کوچینگ و نویسنده کتاب بازی درونی تنیس است. او به این شکل کوچینگ را تعریف می کند: کوچینگ به جای اینکه به افراد آموزش دهد، به آن ها کمک می کند تا خود یاد بگیرند.

کوچینگ از نگاه جان ویتمور

ویتمور نویسنده کتاب (کوچینگ برای عملکرد) و یکی از افراد موثر در شکل گیری صنعت کوچینگ است که با تاثیر گرفتن از گالووی به توسعه آن پرداخت.

کوچینگ به زبان ساده از دید جان ویتمور: کوچینگ گشودن استعدادهای افراد برای به حداکثر رساندن قابلیت های آنان است.

کوچینگ از نگاه اریک پرسلو

پرسلو بنیان گذار کنسول اروپایی کوچینگ و منتورینگ و نویسنده کتاب کوچینگ و منتورینگ است. او کوچینگ را فرایندی می‌داند که امکان یادگیری و توسعه را فراهم کرده و بدین ترتیب عملکرد را بهبود می‌بخشد.

کوچینگ از نگاه سارا گورنال

گورنال نویسنده کتاب هنر کوچینگ به این شکل کوچینگ را توضیح می هد که کوچینگ یک راهبرد عملگرایانه است که به افراد کمک می‌کند تا به اهدافی که هویت خود را براساس آن تعریف کرده اند، دست یابند.

تعریف کوچینگ از نگاه شهاب اناری

دکتر شهاب اناری یکی از اولین افرادی است که کوچینگ را در ایران بنیان‌گذاری کرده است و نویسنده کتاب 1،2،3 بدرخش و کتاب از تخصص به درآمد به زبان فارسی در حوزه کوچینگ و توسعه فردی است. دکتر شهاب اناری کوچینگ را این طور تعریف می کند:

کوچینگ یک رابطه مشارکتی تفکربرانگیز توام با اعتماد بین کوچ و مراجع است که منتهی به آگاهی و اقدام مراجع در جهت رسیدن به اهداف و حل چالش‌ها می‌شود.

پس، کوچینگ به زبان ساده:

« کوچینگ یعنی کمک به مراجع برای افزایش آگاهی + اقدام به جلو »

در نهایت این ضرب المثل چینی می تواند مصداق یک فرایند کوچینگ باشد:

( اگر می‌خواهی کسی را یک وعده سیر کنی، به او ماهی بده  ولی اگر می‌خواهی برای یک عمر او را سیر کنی، به او ماهی گیری یاد بده )

تاریخچه کوچینگ

شاید بتوان سقراط را اولین کوچ جهان نام گذاری کرد. سقراط هنگام گفت‌وگو یا آموزش شاگردان خود دقیقا از روشی استفاده می‌کرد که امروز در Coaching استفاده می‌شود. او در پاسخ به سوال افراد، براساس کلام آنها، سوال می‌پرسید تا فرد درنهایت خودش پاسخ سوال خود را پیدا می‌کرد.

به مرور استفاده از واژه کوچ و کوچینگ به انگلیسی coaching، رواج یافت تا جایی که در سال 1830، واژه COACH به صورت رسمی به واژه‌نامه آکسفورد راه پیدا کرد. طبق تعریف، افرادی کوچ نامیده می‌شدند که وظیفه آن‌ها هدایت دانش آموزان برای گذراندن موفقیت آمیز امتحانات بود. حدود سی سال بعد، همین واژه برای مربیان ورزشی به کار برده شد.

اما یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که باعث شکل گیری کوچینگ به شکل امروزی شد، با توجه به رقابتی شدن کسب‌وکارها، نیاز مدیران برای رهبری درست بود. این رویکرد از دهه 1940 جدی‌تر شد و در دهه 1960 رسمیت یافت.

از اوایل دهه 60 میلادی، هم‌زمان با فراگیرتر شدن زندگی مدرن، مباحث مربوط به رشد فردی براساس روانشناسی انسان‌گرا شکل گرفت. آبراهام مازلو و کارل راجرز دو فرد موثر در این حیطه بودند که بسیاری از مباحثی را که در روانشناسی انسان‌گرا مطرح کردند، پیش زمینه Coaching در دنیای امروز به خصوص لایف کوچینگ هست. در مقاله ای با عنوان تاریخچه کوچینگ به طور کامل ریشه کوچینگ و فرآیند پیدایش کوچینگ را بررسی کرده ایم. در آن مقاله توضیح داده ایم که کلمه کوچینگ یعنی چه و این کلمه از کجا آمده است.

صنعت کوچینگ

آغاز رویکرد Coaching به شکل امروزی توسط تیموتی گالوی با انتشار کتاب بازی درونی تنیس ایجاد شد. این کتاب در سال 1972 منتشر شد، او بر این عقیده بود که یک ورزشکار برای موفقیت در یک بازی، ابتدا باید با افکار درونی خود کنار بیاید و در بازی درونی خود موفق شود.

این کتاب، بازی درونی را محدود به تنیس نکرده و به این موضوع جامعیت بخشیده که برای رسیدن به موفقیت باید از درون آغاز کرد و انسان برای فائق شدن بر تمام چالش‌های خود با یک بازی درونی روبه‌روست.

جان ویتمور و الکساندر گراهام این تئوری را گسترش دادند و از آن برای ابداع مدل GROW در کوچینگ استفاده کردند. در سال 1992 با انتشار کتاب کوچینگ برای عملکرد از جان ویتمور، صنعت کوچینگ به طور جدی وارد بازار شد و پس از چند سال، توماس لئونارد، نام آشنای دیگری در این صنعت، در سال 1995 با همراهی دیگر افراد، فدراسیون جهانی کوچینگ (ICF) را تاسیس کرد.

کوچینگ حرفه ای در شکل امروزی خود ریشه در رشته های گوناگون از جمله مشاوره، مدیریت منابع انسانی (HR) و توسعه سازمانی (OD)، آموزش، یادگیری بزرگسالان، فلسفه، و رشته های روانشناسی مانند روانشناسی صنعتی/سازمانی (I/O)، روانشناسی مشاوره، روانشناسی بالینی و روانشناسی اجتماعی دارد.

کوچینگ حرفه ای چیست؟

علم کوچینگ یا مهارت کوچینگ؟

خیلی ها ممکن است بپرسند علم کوچینگ چیست؟ کوچینگ را شاید به طور کامل نتوان به عنوان یک علم بشناسیم، اما به عنوان یک رویکرد مبتنی بر علم و شواهد در نظر گرفته می‌شود. کوچینگ را می‌توان ترکیبی از مهارت و علم دانست. زیرا بسیاری از اصول و تکنیک‌های کوچینگ بر پایه تحقیقات علمی و روانشناسی استوار هستند، اما اجرای موفق آن نیازمند مهارت‌های بین فردی قوی، همدلی و توانایی ایجاد ارتباط موثر با افراد است.

کوچینگ در بیشتر جاهای دنیا رشته دانشگاهی نیست (البته برخی دانشگاهها مدرک کوچینگ ارائه می کنند) بلکه افراد متخصص در این حرفه از طریق موسسات و مدارس معتبر، تاییدیه و مدرک می گیرند. پس درست تر آن است که Coaching را یک مهارت عنوان کنیم زیرا یک کوچ حرفه ای از طریق مهارت کوچینگ در طول جلسات، مراجع را همراهی می کند.

برای آشنایی بیشتر لیست بهترین کتابهای کوچینگ ببینید.

چرا کوچینگ را می‌توان علمی دانست؟

• تئوری‌های روانشناسی کوچینگ: بسیاری از تکنیک‌های کوچینگ بر پایه نظریه‌های روانشناسی مانند نظریه شناختی رفتاری، روانشناسی مثبت‌نگر و نظریه خودکارآمدی بنا شده‌اند.
• تحقیقات علمی: تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که کوچینگ می‌تواند اثرات مثبتی بر عملکرد فردی و سازمانی داشته باشد.
• روش‌های ساختاریافته: بسیاری از مدل‌های کوچینگ از روش‌های ساختاریافته و هدفمندی برای کمک به مشتریان در رسیدن به اهدافشان استفاده می‌کنند.

گاهی برای توضیح یک مفهوم، بهتر است به تفاوت‌های آن با سایر موارد مشابه پرداخت. از این رو برای اینکه بهتر درک کنیم که کوچینگ یعنی چه، به تفاوت آن با مشاوره، منتورینگ، تراپی،  آموزش، گفتگوی دوستانه و مربیگری ورزشی می‌پردازیم.

کوچینگ هنر استفاده از مهارتهاست

• ارتباط بین فردی: ایجاد یک رابطه قوی و اعتمادآمیز با مشتریان، نیازمند مهارت‌های ارتباطی قوی و همدلی است که جنبه مهارتی کوچینگ را نشان می‌دهد.
• انعطاف‌پذیری: کوچ‌ها باید بتوانند با هر مشتری به صورت منحصر به فرد برخورد کنند و روش‌های خود را متناسب با نیازهای هر فرد تنظیم کنند.
• خلاقیت: کوچ‌ها باید بتوانند سوالات خلاقانه‌ای بپرسند و به مشتریان کمک کنند تا به دیدگاه‌های جدیدی دست یابند.

تفاوت کوچینگ با مشاوره

کوچینگ، مشاوره (consulting) نیست. در مشاوره، به این دلیل که مشاور باید در حوزه‌ای که مراجعش در آن چالش دارد مهارت و تخصص داشته باشد، چون باید متناسب با آن راهکاری ارائه دهد. اما در کوچینگ، کوچ متخصص مهارت‌های Coaching است و مراجع، خودش متخصص حوزه مورد نظرش محسوب می شود.

در کوچینگ، کوچ به مراجع نمی گوید چه بکند یا چه نکند، بلکه در پیدا کردن راه حل مساله با مراجع همفکری و همراهی می‌کند تا مراجع به آگاهی جدید برسد و اهدافش عملیاتی شوند. اما در مشاوره، راهکار داده می‌شود و معمولا مراجع خود باید اهداف را عملیاتی کند. در کوچینگ همکاری و مشارکت برابر وجود دارد اما در مشاوره قدرت در دست مشاور است.

تفاوت کوچینگ با منتورینگ چیست؟

در منتورینگ، منتور در زمینه مشخصی تبحر و تجربه دارد و این تجربیات را در اختیار مراجع قرار می‌دهد. اما در کوچینگ، کوچ باور دارد که مراجع می تواند خودش بهترین تصمیم را برای خودش اتخاذ کند.

در فرایند Mentoring نگاه از بالا به پایین وجود دارد ولی در Coaching، کوچ در کنار مراجع حرکت می کند و یک مشارکت متقابل وجود دارد. به طورکلی در منتورینگ تمرکز بر کپی برداری از نسخه موفقیت فردی است که قبلا در موقعیت قبلی شما بوده است اما در کوچینگ، مراجع، خودش نسخه مطلوبش را پیدا می کند. در مقاله ای با عنوان کوچینگ و منتورینگ چیست به طور کامل این دو مهارت را با یکدیگر مقایسه کرده ایم، می توانید آنرا مطالعه کنید.

فرق کوچینگ با تراپی

کوچینگ، تراپی نیست. در تراپی، تمرکز تراپیست بر مشکلات هست و براین اساس گفتگوها غالبا در گذشته سیر می کند. در Coaching، کوچ بر روی اهداف و غالبا بر نقطه‌ای که مراجع در حال حاضر ایستاده و نقطه‌ای که می‌خواهد به آن برسد و چگونگی رسیدن او به آن نقطه تمرکز دارد. در تراپی اغلب به حل اختلالات روانی پرداخته می شود اما کوچ در این حیطه دخالتی ندارد. در تراپی غالبا به نوعی حرکت از عملکرد مختل به خنثی می باشد ولی در کوچینگ حرکت از نقطه خنثی به مثبت است.

تفاوت کوچینگ و آموزش چیست؟

• در تدریس هدف انتقال دانش هست اما در کوچینگ به مراجع برای رسیدن به اهدافش کمک می‌شود.
• در تدریس، مدرس غالبا مباحث را ارائه می‌دهد ولی در کوچینگ، کوچ غالبا خوب گوش می‌دهد و پرسش مطرح می‌کند.
• فرایند تدریس معمولا جمعی و در کوچینگ معمولا فردی است.
• در تدریس، مدرس برنامه آموزشی خود را دارد و طبق آن جلو می رود اما درکوچینگ انتخاب با مراجع است و هدف و اقدام جلسه توسط او تعیین می‌شود.
• در تدریس، مدرس مطالب را آموزش می‌دهد اما در کوچینگ مراجع خودش پاسخ ها را می‌یابد.

کوچینگ، گفتگوی دوستانه نیست

در گفتگوی دوستانه غالبا نظر شخصی داده می شود و گاهی قضاوت انجام می گیرد اما در Coaching یک فضای امن و بدون قضاوت وجود دارد. مراجع محور جلسه است و کوچ به عنوان یک شنونده فعال عمل می کند. در گفتگوی دوستانه، الزام یا دغدغه ای برای حل مساله وجود ندارد اما در کوچینگ تا رسیدن به هدف همراهی صورت می گیرد.

کوچینگ، مربیگری نیست

یک مربی ورزشی در رشته مشخصی تخصص دارد و تجربیات و اطلاعات خود را در اختیار بازیکن قرار می دهد اما در کوچینگ، باور بر این است که خود مراجع توانمند است و با مشارکت در فرایند Coaching، به آگاهی جدید می رسد و اقدام صورت می گیرد. در مربی گری ورزشی نگاه از بالا به پایین وجود دارد اما در کوچینگ برابری و مشارکت متقابل وجود دارد.

کدام بهتر است؟

 هر کدام از موارد بالا (مشاوره، منتورینگ، تراپی، آموزش و …) جایگاه و ارزش خودشان را دارند و منظور این نیست که کوچینگ از بقیه بهتر است یا باید جایگزین بقیه شود. هر فرد با توجه به شرایط  و نیاز های خود باید روش مناسب خود را پیدا کند. هر کدام از روشهای بالا کاربرد و ارزش خودش را دارد و لزوما کوچینگ همه جا مفید نیست.

انواع کوچینگ چیست؟

کوچینگ مهارت و دانشی گسترده است که در حوزه‌های متنوعی می‌تواند به افراد کمک کند. به طور کلی کوچینگ به دو بخش اصلی لایف کوچینگ و بیزینس کوچینگ تقسیم می شود. در اینجا 6 شاخه از انواع کوچینگ که بیشتر شناخته شده هستند را معرفی می کنیم.

لایف کوچینگ

لایف کوچینگ یا کوچینگ زندگی در واقع فرآیندی است که طی آن لایف کوچ به افراد در حل مسائل شخصی و فردی، روابط خانوادگی، رشد شخصی و… کمک می‌کنند. در Life Coaching، لایف کوچ به مراجعه‌کننده در بهبود عملکرد او در بخش‌های مختلف زندگی‌اش کمک می‌کند.

بیزینس کوچینگ

همان‌طور که از نامش پیداست بیزینس کوچینگ به افراد در حل مسائل و چالش‌های موجود در کسب‌و‌کارشان کمک می‌کند. بیزینس کوچ در این فرایند کمک می‌کند مراجع پتانسیل‌ها و نقاط قوت خود را شناسایی کند و همچنین فرصت‌های پیشرفت و رشد را در کسب‌و‌کارش بیابد و در این راه مراجع را همراهی می‌کند تا موانع و چالش‌های موجود را حل کند.

کوچینگ سازمانی

کوچینگ سازمانی با بهبود عملکرد کارکنان سازمان موجب افزایش بازدهی آن می‌شود. در این فرایند بر روی همکاری موثر افراد با یکدیگر، تقویت مهارت‌های ارتباطی مدیران، شناسایی موانع و مشکلات در سازمان و… تمرکز می‌شود تا با افزایش بهره‌وری میزان سوددهی نیز افزایش یابد. کوچینگ اجرایی و کوچینگ کارکنان زیر مجموعه ای از کوچینگ سازمانی هستند.

مدیر در نقش کوچ

مدیر در نقش کوچ با یادگیری مهارت کوچینگ ، به جای مدیریت سنتی از روش کوچینگ برای رهبری کارمندان استفاده می کند. کوچینگ مدیران بر پایه ارتباط و تعامل استوار است و با ایجاد همدلی در روابط، تمامی کارکنان برای یک هدف قدم برمی‌دارند که در افزایش بازدهی و سودآوری یک سازمان بسیار موثر است.

اجایل کوچینگ

اجایل کوچینگ به شرکت و سازمانهایی که در فضایی پر از تغییرات سریع فعالیت میکنند، کمک می کنند تا در شرایط جدید و تغییرات به سرعت بتوانند انعطاف پذیری از خود نشان دهند.

کوچینگ توسعه فردی

یک کوچ توسعه فردی با طرح سوالات قدرتمند کوچینگ و ایجاد یک فضای حمایتی، به مراجع کمک می‌کند تا بر روی نقاط قوت خود تمرکز کند، موانع را شناسایی کند و استراتژی‌هایی برای رسیدن به اهداف خود ایجاد کند. این فرآیند بر خلاف مشاوره، بیشتر بر آینده‌نگری و ایجاد تغییر مثبت متمرکز است.

اصول روانشناسی مثبت به طور گسترده‌ای در کوچینگ توسعه فردی استفاده می‌شود. با استفاده از این اصول، کوچ‌ها می‌توانند به مراجعان کمک کنند تا دیدگاه مثبتی نسبت به زندگی پیدا کنند، انگیزه خود را افزایش دهند و در برابر چالش‌ها مقاوم‌تر شوند. بهترین کتابهای توسعه فردی را در این مقاله ببینید.

کوچ چه کاری انجام می دهد؟

اگر بخواهیم به سوال کوچ کیست پاسخ دهیم می توانیم بگوییم که کوچ یک پرسشگر کنجکاو، شنونده دقیق، بازگوکننده واقعیت، حامی و مشوق بدون قضاوت است که مراجع را مسئول زندگی خویش می‌داند. کوچ باور دارد که مراجع، فردی کامل و خلاق است که خودش می تواند جواب چالشش را پیدا کند. یک کوچ از طریق فرایند Coaching می تواند به مراجع خود کمک کند از نقطه ای که الان هست به نقطه ایده آلش برسد و در طی این مسیر بر چالشها و موانع درونی و بیرونی غلبه کند. به عنوان مثال:

• کوچ به مراجع کمک می‌کند ایده هایش را در محیطی امن و بدون قضاوت بررسی کند.
• کوچ به مراجع کمک می‌کند جواب پرسش ها را در درون خود پیدا کند (صلاح مملکت خویش خسروان دانند)
• کوچ به مراجع کمک می‌کند تا خودش و باورهایش را بهتر بشناسد، به ارزش های خود آگاهی داشته باشد، و حقیقت دنیای اطرافش را صحیح‌تر ببیند.
• کوچ، به مراجع درباره نقاط کوری که دارد، آگاهی می‌بخشد.
• کوچ، باورهای مراجع  را به چالش می‌کشد تا گسترده تر از چارچوب ذهنی خود فکر کند.
• در اثر کار با کوچ، مراجع برای رسیدن به هدفش برنامه ریزی می‌کند و به انجام اقدامات ضروری متعهد می‌شود.
• کوچ، مراجع را در مسیر رسیدن به اهدافش همراهی می‌کند. وقتی اقداماتش موفق است تشویقش می کند و وقتی موفق نیست، کنجکاوانه و بدون قضاوت در کنارش قرار می گیرد تا بهترین تصمیم را بگیرد.
• کوچ به مراجع کمک می کند تا موانع مسیر را شناسایی کند و برای از میان برداشتن آن ها چاره‌ای بیندیشد.

به طور خلاصه، کوچ به مراجع کمک می‌کند از نقطه A به نقطه B برود و در راستای این هدف، آگاهی‌اش را افزایش دهد و در راستای هدف خود اقدام کند.

نمونه گفتگو در جلسات کوچینگ

در این مقاله، فرصت و امکان گنجاندن یک گفتگوی کوچینگی کامل نیست اما چند خط زیر به شما نشان می دهد، گفتگوی یک کوچ حرفه ای با مراجعش چه حال و هوایی دارد:

کلاینت: در این مقطع زندگی که دارم باز نشسته می شم، نمی دونم برای مسیر شغلی بعدی ام چه کار می خواهم بکنم. اصلا از این که کلمه بازنشستگی را به کار ببرم خوشم نمی آید.

کوچ: اگر بازنشستگی کلمه مناسبی نیست، چطور دوست داری به این مرحله از زندگی ات نگاه کنی؟

کلاینت: مسیر شغلی قبلی ام را عاشقانه دوستش داشتم، دوست دارم مسیری را پیدا کنم که احساس کنم رسالتم را انجام می دهم و برای جامعه مفیدم.

کوچ: الان فکر می کنی در مقیاس 1 تا 10 چقدر این مسیر جدید برایت شفاف است؟ 1 یعنی اصلا و 10 یعنی کاملا.

کلاینت: فکر کنم حدودا 3.

کوچ: به خودت نمره 3 دادی. چه چیزهایی می دانی که باعث شد 3 بدهی و نه 1 یا 2؟

کلاینت: ببین، من می دانم قلبا معلم هستم. هر موقع به کسی چیزی را یاد می دهم، به وجد می آیم. همه هم این انرژی را از من دریافت می کنند. اما طبعا نمی خواهم کارم همان مسیر قبلی باشد یا مثلا معلم مدرسه شوم. دقیقا نمی دانم در این مقطع زندگی چه کار باید بکنم.

کوچ : فرض کن امشب خوابیدی و فردا صبح که بیدار می شوی، به طور معجزه آسایی همه چیز مطابق میلت شده و دقیقا داری زندگی دلخواهت را زندگی می کنی. نپرس چطوری. فقط فرض کن. چه نشانه هایی نشان خواهد داد که داری زندگی ایده آلت را زندگی می کنی؟

و …

با عضویت در شبکه آیکون (شبکه کوچها و مدرسان ایرانی) می توانید چندین نمونه از جلسات کوچینگ را به طور کامل ببینید و تجربه کنید.

انواع جلسات کوچینگ

کوچینگ فردی

در کوچینگ فردی، کوچ به صورت اختصاصی با مراجع خود جلسات را برگزار می کند و تنها بر روی او متمرکز می شود. در کوچینگ انفرادی فرآیند، برای آن فرد و شرایطش شخصی سازی می شود.

کوچینگ گروهی

کوچینگ گروهی که در سازمانها و شرکتها با کوچینگ تیمی هم شناخته می شود معمولا شامل کوچ و 4 الی 10 از مراجعانی است که ممکن است حول موضوع مشترک یا هدف واحدی دور هم جمع شده باشند، برگزار می شود.

کوچینگ مجازی

در کوچینگ مجازی، جلسات کوچینگ در بستر دیجیتال و به صورت اینترنتی انجام می شود. هدایت جلسات کوچینگ آنلاین بر عهده کوچ است. ویژگی کوچینگ مجازی این است محدودیت مکانی ندارد و به همین دلیل می تواند بسیار تاثیرگذار باشد.

چه زمانی به کوچ نیاز است؟

وقتی شما دچار اختلالات و مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، وسواس و… شوید در قدم اول به روانشناس مراجعه می‌کنید یا اگر در محاسبات و پیش‌بینی‌های مالی خود به چالش برخورد کنید از یک مشاور مالی کمک می‌گیرید. و همچنین در مسائل حقوقی نیز به یک وکیل برای انجام کارهای خود نیاز دارید؛ اما در چه مواردی از کوچینگ استفاده می شود؟

به طور کلی، در این موارد می‌توان از کمک یک کوچ بهره برد:

• وقتی اقدام یا تغییر مهمی در زندگی تان داده اید اما رشد قابل توجهی نداشته است و روند کندی را طی می‌کند، یک کوچ می‌تواند به شما در شناسایی و حل موانع و مشکلات مسیر کمک کند.
• وقتی اقدام یا تغییر مهمی را شروع کرده اید اما به بن بست خورده اید و نمی دانید مشکل کجاست، استفاده از Coaching بسیار راهگشاست.
• گاهی هم تازه می خواهید اقدام یا تغییر مهمی در زندگی تان بدهید و می خواهید از همان ابتدا یک فرد متخصص کنارتان باشد و با شما همفکری کند.

مصداق برای مثالهای بالا می تواند در زندگی شخصی، زندگی حرفه ای، در کسب و کار، در سازمانها، در روابط، و حیطه های دیگر باشد.

کوچینگ برای چه افرادی مناسب است؟

به طور کلی هر فردی که از سلامت روان برخوردار است و به دنبال رشد و رضایت‌مندی در زندگی حرفه ای و شخصی خود می باشد، می تواند از کوچینگ استفاده کند. Coaching برای افرادی مناسب است که در اتفاقات زندگی، تمرکز را بر سهم خود گذاشته و به جای پیدا کردن مقصر، به دنبال حل مسائل خود می باشند. کوچینگ عمدتا برای کسانی مفید است که در مسیر رشد خود، حاضر به تغییر هستند.

بنابراین افراد می توانند در حوزه های مختلف از Coaching بهره مند شوند. بر این اساس اشاره به چند تخصص از کوچینگ خالی از لطف نیست:

• بیزینس کوچینگ «Business Coaching»: مراجع با همراهی کوچ به موانع مسیر و راه حل ها و ایده های خلاقانه در بیزنس خود آگاهی می یابد. سپس با برنامه ریزی که توسط خود مراجع صورت می گیرد، قدم به قدم اقدام می کند.
• کوچینگ روابط «Relationship Coaching»: این تخصص کوچینگ به بررسی چالش های یک رابطه و تغییر نوع نگاه هر یک از طرفین و اینکه هر کدام از آن ها چه مسئولیت و نقشی در آن رابطه دارند، تمرکز دارد. البته این تخصص هم به طور اختصاصی تر طبقه بندی می شود، به طور مثال کوچینگ والدین، زوجین و …
• کوچینگ هدف وجودی «Life Purpose Coaching»: در این نوع مراجع به تعریف موفقیت و معنای زندگی از نگاه خودش می رسد و این موضوع کمک می کند تا در زمان تصمیم گیری در موارد مختلف به صورت آگاهانه اقدام کند.
• کوچینگ سلامت «Health Coaching»: مراجع از نگاه خودش به سبک زندگی سالم و عادت های فکری که منجر به سلامتی می شود، دست پیدا می کند.

کوچینگ چه اثری در تحول فردی و سازمانی دارد؟

یکی از مهم‌ترین نیازهای اساسی انسان رشد و شکوفایی و دستیابی به اهدافش است. برخی از افراد برای رسیدن به اهداف خود در دوره‌های آموزشی مختلف شرکت می‌کنند، کتاب‌های متعدد را مطالعه می‌کنند، از مشاوران و منتورها در این زمینه کمک می‌گیرند اما نتیجه مطلوب را دریافت نمی‌کنند؛ زیرا هرگز به مرحله «اقدام» نمی‌رسند. تعدادی دیگر نیز «اقدام» می‌کنند اما نقاط کور و نقاط قوت خود را نمی‌بینند و در نتیجه مسیرشان منحرف شده و با شکست روبه‌رو می‌شود.

Coaching مهارتی است که شکاف مابین دانش و عمل را پر می‌کند. برای تبدیل دانش به عمل توسط هر انسانی مسیر منحصر به‌فردی وجود دارد که از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد. کوچینگ دقیقا مناسب افرادی است که می‌خواهند راه‌حل منحصر به‌فرد خود را پیدا کنند و اقدامات لازم برای رسیدن به هدفشان را عملی کنند.

در ادامه آمار رسمی منتشر شده از سایت coachhub در رابطه با تاثیر کوچینگ بر افراد را بررسی می‌کنیم.

تاثیرات کوچینگ بر افراد و سازمانها

• ۹۶٪ از افراد در سال ۲۰۲۳ در بهبود روابط خود از کوچینگ استفاده کرده‌اند.
• ۹۰٪ برای دستیابی به اهداف خود از کوچینگ کمک گرفتند.
• ۸۹٪ با استفاده از کوچینگ دیدگاه های جدید پیدا کردند.
• ۸۶٪ از طریق کوچینگ نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کردند.
• ۸۱٪ با کوچینگ توانستند، مهارت های جدید یاد بگیرند.
• ۷۹٪ به وسیله کوچینگ توانستند باعث ایجاد رفتارهای موفق در خود شوند.

مطالعه Fortune 1000 نشان داد که میانگین بازگشت سرمایه (ROI) در کوچینگ اجرایی تقریباً شش برابر آن چیزی است که در ابتدا برای خدمات کوچینگ پرداخت می کردند.

طبق تحقیقات موسسه کوچینگ Institute of Coaching از موسسات وابسته به دانشکده پزشکی هاروارد، بیش از 70 درصد از دریافت کنندگان کوچینگ بهبود قابل توجهی در روابط، ارتباطات و عملکرد کاری تجربه می کنند.

طبق آمار Personnel Management Association: مدیرانی که بیزینس کوچینگ و آموزش را با هم دریافت کردند،86% افزایش سوددهی داشتند. در مقابل مدیرانی که فقط آموزش را دریافت کردند 22% افزایش سوددهی داشتند.

طبق آمار Metrix Global LLC

•  23% مدیران ارشد اعلام کردند که با کمک کوچینگ، هزینه های عملکردی آن ها کاهش پیدا کرده است.
•  53%صاحبان کسب و کار و مدیران ارشد گزارش دادند که افزایش سوددهی داشتند.
•  61%صاحبان کسب و کار اعلام کردند که رضایت شغلی پیدا کردند.
•  22% سازمان ها اعلام کردند که به وسیله کوچینگ، افزایش سوددهی داشتند.
•  67% صاحبان کسب و کار و مدیران ارشد اعلام کردند، مهارت های مرتبط با بیزینس آن ها، ارتقا پیدا کرده است.
• بیزینس هایی که برای کوچینگ هزینه پرداخت کردند، 7.90$ به ازای هر 1.00$، بازگشت سرمایه داشتند.

چرا کوچینگ اینقدر موثر است؟

یکی از مهم ترین نیازهای هر انسان دستیابی به اهدافش است. گاهی افراد از انواع کتاب ها، مشاورها، منتورها و دوره های آموزشی استفاده می کنند و “اطلاعات کافی دارند” اما نتیجه مطلوب را دریافت نمی کنند چون “اقدام” نمی کنند. همچنین، گاهی افراد “اقدام می کنند” اما “نقاط کور” خود را نمی بینند و نمی دانند کجای کارشان ایراد دارد.

کوچینگ مهارتی است که بین دانش و عمل را پر می کند. همیشه برای تبدیل دانش به عمل توسط هر انسانی مسیر منحصر به فرد وجود دارد که برای هر کس متفاوت است. Coaching، دقیقا مناسب افرادی است که می خواهند راه حل منحصر به فرد خود را پیدا کنند و به اقدامات ضروری برای رسیدن به هدف شان متعهد شوند.

اگر علاقه مند به صنعت کوچینگ هستید، دوره رایگان کوچینگ شهاب اناری را همین الان دریافت کنید و از فرصتهای درآمدی که در این حوزه وجود دارد مطلع شوید.

یک دوره کوچینگ خوب باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

Coaching یک مهارت است و مانند تمامی مهارت ها نیاز به تمرین دارد. بنابراین یک دوره استاندارد آموزش کوچینگ علاوه بر آموزش تئوری، باید برنامه ریزی مشخصی برای تمرین مفصل عملی دانش پذیر داشته باشد.

برای خبره شدن در یک مهارت در کنار تمرین نیاز به بازخورد نیز وجود دارد تا دانش پذیر نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد. با توجه به این موضوع باید ارزیابها و منتورهای صلاحیت دار در دوره حضور داشته باشند تا بازخورد و فرصت تامل و رشد برای دانش پذیر به صورت مطلوبی صورت گیرد.

فضایی امن و بدون قضاوت داشته باشد تا دانش پذیران با آرامش بیاموزند، سوالاتشان را بپرسند، تمرین کنند و با یکدیگر روابط حرفه ای موثر برقرار کنند. در انتهای دوره به دانش پذیران، مدرک Coaching معتبری بدهد که آنها بتوانند با آن مدرک در همه جای دنیا مشغول به کار شوند. در یک مقاله به طور کامل نکاتی که در ثبت نام و خرید دوره کوچینگ باید توجه شود را بررسی کرده ایم.

دوره کوچینگ شهاب اناری

دوره آموزش کوچینگ آکادمی شهاب اناری یک دوره آنلاین 9 ماهه است که 132 ساعت برنامه آموزشی دارد و یکی از جامعترین و کاملترین برنامه های آموزشی را داراست. دانش پذیران در انتهای دوره، مدرک کوچینگ معتبر بین المللی دریافت می کنند.

دانش پذیران 35 هفته در کنار هیات علمی دوره تعریف کوچینگ، شایستگیهای کوچینگ حرفه ای، کد اخلاقی کوچینگ و همینطور بیش از 50 مهارت و ابزار کوچینگ روز دنیا را می آموزند.

تمرین فراوان در محیطی امن با گرفتن بازخورد حرفه ای و دلسوزانه از ویژگیهای خاص دوره تربیت کوچ حرفه ای آکادمی شهاب اناری است. تمرین عملی هم در کلاس زنده و هم در بین جلسات انجام می شود. هر دانش پذیر موظف است طی دوره 24 ساعت کوچینگ هم سطح با سایر دانش پذیران انجام دهد که شش جلسه از آنها توسط هیات علمی، نظارت خصوصی می گردد و به آنها بازخورد داده می شود. همینطور دانش پذیران 10 ساعت منتور کوچینگ (7 ساعت گروهی و 3 ساعت خصوصی) از منتورهای آکادمی دریافت می نمایند. دانشپذیران در پایان این دوره می توانند مدرک کوچینگ مورد تایید ICF را دریافت کنند.